HÒN LAN VÀ KÊ GÀ

Cái tên lạ quá. Xin được trả lời bằng một huyền thoại: "Ngày xưa, nơi này thưa thớt lắm, chỉ có những cây bụi lô xô mọc trên đồi cát hoặc chen chúc giữa đá. hàng ngày có những lũ gà rừng với bộ lông sặc sỡ thường ra khe nước ngọt duy nhất ở đây uống nước và gáy vang trời. Người dân theo đó đặt tên cho vùng đất này là Khe Gà, lâu dần bị đọc trại thành Kê Gà. Trong xóm nhỏ này có một cô gái tên là Lan. Nhà nghèo nên hàng ngày Lan phải men theo các đầm lầy quanh vùng bắt cá về cho gia đình. Một ngày kia nàng bị tai nạn và qua đời. Cái chết của nàng trinh nữ đã làm người dân trong vùng thương cảm, họ lấy tên nàng đặt tên cho đồi cát đẹp nhất trong vùng- đó là hòn Lan".

(Phía xa là Hòn Lan và Kê Gà)

So với đồi Hồng và đồi cát Trinh Nữ thì hòn Lan rộng hơn, nhiều chỗ cát đóng cứng đến nỗi xe mui trần có thể làm một cuộc du ngoạn trên đó. Cát ở đồi Hồng màu đỏ, ở đồi Trinh Nữ màu trắng nhưng ở hòn Lan, cát đen rất nhiều. Những hạt cát đen nhánh, lấp lánh lấp lánh dưới nắng, lẫn lộn trong cát trắng. Nếu bạn chịu khó đứng im trên đồi cát khoảng 3 phút thì gió sẽ vẽ quanh chân bạn một bông hoa cát với những nét đen tuyền của cát. Cát đen ở hòn Lan không chỉ mang lại cho đồi cát Bình Thuận một sắc màu hiếm có mà đây còn là một tài nguyên qúy của đất nước- Titan. Nhiều năm trước đây khi được biết tỉnh mình có nhiều ti tan, nhiều vô kể, đào sâu đến 150 mét vẫn còn titan mà lại trải dài gần 200 km biển, không ít người mừng. Nhưng bây giờ Bình Thuận phải đối mặt với việc huỷ hoại môi trường vì titan. Những nơi đã xây dựng có nguy cơ phải ngừng kinh doanh để lấy hết titan ra đã. Nhiều nơi khác thì tạm ngừng chờ khai thác titan. Những nơi đang khai thác thì người dân khổ vì cây cối hư hỏng, bình địa gập ghềnh. Tôi ngồi ở Vườn Đá- một nơi yêu thích của mình và nhìn ra đồi cát, lòng thấy mù mịt lên với gió khi gió bốc cát ném ra khoảng trời xưa kia còn xanh cây lá.

(Đá ở Kê Gà dựng như thành quách)

Những người yêu nghệ thuật thì lại nhìn nhận cát đen ở một khía cạnh khác, đó là đôi mắt người Á Đông, mái tóc người Á Đông, chiếc áo bà ba...trong tranh cát Ý Lan. Không có cát đen hẳn hoạ sĩ Ý Lan sẽ " đau khổ " lắm.

(dưới chân Kê Gà)

Từ Hòn Lan nhìn ra ngoài khơi sẽ có 2 điểm để bạn dừng mắt, đó là hải đăng Kê Gà và cụm mỏ dầu khí.
Hải Đăng Kê Gà được xây dựng từ năm 1899 bằng đá hoa cương nguyên khối. Mất 40.000 đ/người để thuê thuyền ra đảo và quay về. Nhưng ra đảo nhớ mang theo vài cần câu và mồi, chỉ vài phút bạn đã  bắt đầu dụ được những con cá ham mồi. Thậm chí khi chúng bu lại, có  con bị giật lên khỏi nước do lưỡi câu mắc vào...lưng chứ không phải miệng (cái này gọi là tai nạn nghề nghiệp). Cá biển đẹp mê hồn, vừa tươi tắn vừa lạ mắt. Cá vùng rạn đá thì thường dẹp như những chiếc dĩa  con. Cá câu lên, quạt than, nướng ngay trên bãi đá và thưởng thức. Chắc những khi ấy không thích càu nhàu với ai.
Mỏ dầu khí ở Bình Thuận là mỏ dầu duy nhất của Việt Nam được nhìn thấy bằng mắt thường từ đất liền vì nó chỉ cách hòn Lan 60 km. Trong 4 mỏ là Sư Tử Đen, Sư Tử Trắng, Sư Tử Nâu và Sư Tử Vàng thì chỉ mới có Sư Tử Đen là được khai thác năm 2004.
Do nằm xa đường giao thông và ở trong vùng chưa phát triển du lịch mạnh nên hòn Lan là một vẻ đẹp ít người biết đến. Hầu như lúc nào trong ngày bạn cũng là người đặt bước chân đầu tiên lên đồi cát rộng lớn này. Những trận gió ngoài khơi thổi vào đất liền gặp sự che chắn của Hải Đăng nên đổi hướng xoáy vào hòn Lan khiến cho hình dáng hòn Lan thay đổi rất nhanh, những đỉnh nhô lên chỉ vài phút lại lõm xuống và cát cũng sẵn sàng tạo lập những đỉnh cao mới sắc nét hơn. Hòn Lan không cách biệt khỏi biển như đồi Hồng và Trinh Nữ nên cảm giác được hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của biển sẽ đến với bạn. Sau khi vượt qua đồi cát với những đỉnh cao, những khe sâu bạn sẽ hoà mình vào biển xanh ngay lập tức. Cũng cần khoe thêm là biển ở hòn Lan rất nông, không có đá nguy hiểm, bạn không biết bơi vẫn được an toàn khi đến hòn Lan.

(Có thể thành ngư dân ở đây nếu mang theo cần câu)

Hòn Lan được nhiều người biết đến hơn khi " thần đèn" Nguyễn Cẩm Lũy đã dời một khu nhà 1.500 tấn vào sâu trong đất liền 11 mét để du khách trọn vẹn ngắm Hải Đăng Kê Gà. Nhà đầu tư này đã dám bỏ 1,4 tỉ đồng để làm vừa lòng du khách, nhưng bạn đến Phan Thiết có thể ngắm Hải Đăng Kê Gà và hòn Lan bất cứ lúc nào, không bị cái gì che chắn.

Nếu bạn chậm chân, vài năm nữa bạn sẽ phải sờ túi khi đến chinh phục hòn Lan vì những dự án , những resort Năm sao đã đang được xây dựng tại đây.