NGHỀ ĐÃ THẤT TRUYỀN 1

NGHỀ ĐÃ THẤT TRUYỀN ( PHẦN 1 )

Những năm 60 của thế  kỷ trước (nghe xa nhỉ) tôi còn rất bé. Nhà  tôi ở trong bệnh viện, mẹ làm khoa Xquang. Ai đến chụp phim thì uống một cốc nước gọi là Barit, hình như cho nó "sáng" ruột ra mà chụp. Phim chụp nhiều và xong thì hầu như người ta bỏ, trừ người bệnh nặng lấy lại làm căn cứ mai mốt chữa tiếp. Những tấm phim đã chụp ấy đâu có vứt ra sọt rác. Người ta bỏ chúng vào nước ngâm mấy ngày. Đến khi những hình ảnh trên đó bị bong ra khỏi lớp giấy nhựa thì lau nhẹ đi. Chắc các cháu tuổi teen hoặc các bạn  nước ngoài thấy khó hiểu. Nhưng ở chỗ tôi, lúc ấy những tấm phim đã mất hình đi này được dùng thay kính trong khung ảnh. Phim tất nhiên không trong như kính, nó có màu xanh xanh. Vì vậy hình lồng vào cũng  bị sai màu đi, nhưng thời ấy lấy đâu ra kính mà làm khung ảnh.

  Khung tất nhiên cũng làm bằng phim.  Đó là những cuộn phim đã chụp lâu rồi và đã hỏng hoặc phim của các đội chiếu bóng thải ra ( Thứ này thì đầy). Người ta áp 2 dải phim vào với nhau, lót miếng bìa ở giữa, lại dùng dây cũng bằng phim cắt dài thành sợi xâu qua xâu về để 2 dải phim dính vào nhau. May mà phim cuộn hoặc phim bộ đều có lỗ vuông vuông bên ngoài, nếu không lại phải xoi lỗ. Và như thế cái khung, tấm kính đã có, chỉ việc lồng ảnh vào.

Nói về lồng ảnh. Một khung bây giờ thường lồng một ảnh. Ngày xưa không  phải thế, một khung là cả một thế giới. Nào là ông bà lụ khụ mặt mày nhăn túm đứng phía trên, hàng giữa là cha mẹ ngượng nghịu nép  vào nhau, sượng trân. Dưới cùng là các bé, đứa thì bắt diện những bộ như ông bà già, đứa thì khi chụp mới được lau mặt, tóc còn dính, vén lên trán. Hình quay sang phải, hình quay sang trái, cái ngước lên, cái goằm xuống trông rất...đa dạng.

Còn hình. Cỡ rất nhỏ, phần lớn là 3x4. Chụp một mình, hay  nhiều mình cũng thế. Vì vậy hình tập thể ai nấy như những chú muỗi. Rất hiếm khi có ảnh 4x6. Loại 10x15 thì...chỉ có trên lịch. Sau này tôi còn thấy người ta làm sao mà cuộn phim chụp được đến 72 tấm cơ. Tài thế. Hình chủ yếu đen trắng.  Đôi khi có hình màu. Xin đừng tưởng hình màu như bây giờ. Muốn có  hình màu thì trả thêm tiền, ông thợ ảnh sẽ dùng bút lông và những ô màu xanh đỏ tím vàng mà tô cho  bạn. Môi ư? Môi ai cũng bé tí, hình trái tim đàng hoàng hoặc mỏng như kẻ chỉ, đỏ như môi châu chấu. Má rực lên ngang diễn viên cải lương. Lông  mày lá liễu dài thoòng. Áo quần mới tuyệt, muốn màu gì tô màu ấy. Nếu bạn mặc áo đen thì nhiếp ảnh gia mới bó tay. Cái phông đằng sau cũng vậy, màu gì là tùy ...tâm trạng của nhiếp ảnh gia. Có một tấm ảnh được tô màu là oách lắm, lo mà giữ không thì nó sẽ loang lổ nhìn rất kinh.

Khi tôi còn bé, tất nhiên tôi nghịch nổ trời và chuyện gì cũng ráng làm thử. Tôi lấy thuốc đỏ, mực xanh, nghệ và mồng tơi. Nhằm ngày mẹ đi công tác, tôi tháo tuốt ảnh trên khung xuống. Lao động cật lực, đến trưa thì tôi cũng hoàn thành công việc. Chiều ấy đến lượt mẹ tôi phải hoàn thành việc canh chừng tôi đang đứng úp mặt vào tường chịu phạt. Nhưng đấy là mẹ tôi không chịu nhìn nhận, sợ tôi sang  nhà hàng xóm phát huy chứ tôi nghĩ nó đẹp ra trò.

Khi tôi đã là SV, ảnh đen trắng vẫn nhiều. Nhất là bạn bè chụp cho nhau. Tấm ảnh này là của cái thời xa vắng ấy. Màu được tô bởi một bàn tay...cầm súng. Nhìn vui thật.

  Tô màu lấy là thế này đây. Trong hình có 2 bông hoa rất qúy, đó là hoa cúc màu xanh lá cây. Các nhà nông học chắc lại đau đầu
Bây giờ nhiều  khi mình lại muốn có tấm ảnh đen trắng, nhưng đấy là cái thói của người đời chứ ngày xưa đen trắng là bắt buộc. Hy vọng  đến một ngày xấu trời nào đó, người ta sẽ ngán các khung ảnh bằng gỗ, lồng kính sáng choang để quay lại với cái khung làm bằng phim cuộn và kính làm bằng phim Xquang. Biết đâu lại hay các bạn nhỉ